Kariera w branży
artykuł poradniczy
Praca kierowcy zawodowego powinna zaciekawić wszystkie osoby, które lubią się przemieszczać i być ciągle w nowych miejscach. A jednocześnie lubią się uczyć oraz są odpowiedzialne. Wbrew pozorom za kierownicą wielkich aut nie ma tylko mężczyzn. Coraz więcej jest tam również kobiet…
Jeżeli ktoś lubi jeździć ciągle w nowe miejsca i wystarczy mu, że prześpi się w samochodzie, to być może idealną pracą dla niego będzie stanowisko kierowcy ciężarówki*. Od momentu rozpoczęcia pracy na tym stanowisku zazwyczaj dana osoba na „pytanie co robi?” odpowiada „jeżdżę TIR-em”. Aby to nastąpiło należy spełniać pewne warunki i zdobyć odpowiednie umiejętności.
Jak więc zostać kierowcą? Kandydat na to stanowisko powinien:
(poniższe informacje dotyczą osób, które prawo jazdy C lub C+E otrzymały po dniu 10 września 2009 r.)
1.Mieć ukończone 18, a najlepiej 21 lat. Osoba 18-letnia będzie musiała przejść dłuższe szkolenie w celu zdobycia uprawnień kierowcy zawodowego (więcej na ten temat w punkcie 4).
2. Posiadać prawo jazdy kategorii B.
3. Zdobyć uprawnienia do kierowania dużymi autami, czyli prawo jazdy kategorii C, C1 lub C+E, C1+E.
Od poszczególnych kategorii prawa jazdy zależeć będą szczegółowe uprawnienia kierowcy:
4. Aby pracować jako kierowca zawodowy przewożący towary, należy ukończyć odpowiednie szkolenia. Różnią się one czasem trwania. Szkolenie dłuższe to klasyfikacja wstępna, a szkolenie krótsze to klasyfikacja wstępna przyspieszona. Podział jest dokonany ze względu na wiek adeptów i kategorię posiadanego prawa jazdy.
Osoba 18-letnia, posiadająca prawo jazdy kategorii C lub C+E musi ukończyć szkolenie i zdać egzamin z kwalifikacji wstępnej.
Osoba 21-letnia, posiadająca prawo jazdy kategorii C, C1, C+E lub C1+E musi uzyskać kwalifikację wstępną przyśpieszoną.
Szkolenie przygotowujące do egzaminu w celu uzyskania kwalifikacji wstępnej obejmuje 260 godzin teoretycznych, 20 godzin zajęć praktycznych, w tym 16 godzin jazdy w ruchu drogowym i 4 godziny jazdy w warunkach specjalnych.
Natomiast szkolenie przed egzaminem na kwalifikację wstępną przyspieszoną obejmuje 130 godzin teoretycznych, 10 godzin zajęć praktycznych, w tym 8 godzin jazdy w ruchu drogowym i 2 godzin jazdy w warunkach specjalnych.
Szkolenie kwalifikacyjne obejmuje znajomość właściwości technicznych i zasad działania elementów bezpieczeństwa pojazdu, wiedzę dotyczącą zagrożeń związanych z wykonywanym zawodem, w tym bezpieczeństwo na drodze i bezpieczeństwo dla środowiska oraz umiejętność: optymalizacji zużycia paliwa, zapewnienia bezpieczeństwa w związku z przewożonym towarem, zapewnienia bezpieczeństwa pasażerom, bezpiecznego mocowania ładunku, stosowania przepisów dotyczących wykonywania transportu drogowego.
Ukończenie szkolenia kwalifikacyjnego jest potwierdzane otrzymaniem świadectwa, zanim jednak takie świadectwo zostanie wystawione, kierowca musi przejść opisane w punkcie 5 badania.
Po 5 latach od uzyskania kwalifikacji wstępnej lub wstępnej przyspieszonej, kierowca musi ukończyć szkolenie okresowe. Kierowca jest zobowiązany co 5 lat, począwszy od dnia uzyskania świadectwa kwalifikacji zawodowej, ukończyć szkolenie okresowe.
Szkolenie okresowe obejmuje 35 godzin szkolenia teoretycznego w formie wykładu lub w formie ćwiczeń pod nadzorem trenera przy użyciu komputera i oprogramowania specjalistycznego wspomagającego cały proces szkolenia.
5. Przejść odpowiednie badania w celu stwierdzenia braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy oraz badań oceniających ogólny stan zdrowia. Dla kierowcy w wieku do 60 lat, badania lekarskie muszą być powtarzane co 5 lat w terminie właściwym dla ukończenia szkolenia okresowego.
W ramach badania lekarskiego uprawniony lekarz ocenia ogólny stan zdrowia w szczególności: stan układu krążenia, układu oddechowego, układu nerwowego, sprawność narządów ruchu i stan psychiczny.
Zwraca również uwagę na istnienie lub brak chorób:
narządu wzroku, narządu słuchu i równowagi, układu sercowo-naczyniowego, czy cukrzycy. Należy także wykluczyć niewydolność nerek, objawy wskazujące na uzależnienie od alkoholu lub jego nadużywanie, objawy wskazujące na uzależnienie od środków o działaniu podobnym do alkoholu lub ich nadużywanie, przyjmowanie leków, mogących mieć wpływ na zdolność do prowadzenia pojazdu i innych poważnych zaburzeń stanu zdrowia istotnych dla oceny zdolności do prowadzenia pojazdu.
Wymagane jest również wykonanie konsultacji okulistycznej oraz przeprowadzenie badania oceniającego widzenie zmierzchowe i zjawisko olśnienia.
W przypadku, gdy lekarz stwierdzi istotne odchylenia od prawidłowego stanu zdrowia, zleca osobie badanej odpowiednie badania pomocnicze i konsultacje specjalistyczne.
Badanie psychologiczne składa się z dwóch etapów:
6. Zdobyć zaświadczenie ADR, które pozwala przewozić rzeczy niebezpieczne (jeśli oczywiście jest taka potrzeba). W celu jego otrzymania należy ukończyć z wynikiem pozytywnym kurs doszkalający początkowy oraz należy mieć ukończone 21 lat i spełniać wymagania określone w odpowiednich przepisach (patrz pkt 6–8 podstawy prawnej). W roku poprzedzającym datę upływu ważności zaświadczenia ADR, należy ukończyć kurs dokształcający doskonalący. Jeżeli kurs zostanie ukończony z wynikiem pozytywnym to ważność zaświadczenia ADR zostanie przedłużona, lub zostanie wydane nowe zaświadczenie ważne przez następne 5 lat. Egzamin obejmuje znajomość odpowiednich przepisów oraz wiedzy na temat postępowania z towarami niebezpiecznymi, a w szczególności z przyczyn wypadków, działań zapobiegawczych oraz czynności podejmowanych po wypadku.
Kurs dokształcający początkowy składa się z kursu podstawowego w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych wszystkich klas (takich jak: gazy, materiały ciekłe zapalne, materiały stałe zapalne, materiały samozapalne, materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne, materiały utleniające, nadtlenki organiczne, materiały trujące, materiały zakaźne, materiały promieniotwórcze, materiały żrące, różne materiały i przedmioty niebezpieczne). Kurs trwa co najmniej 24 godziny lekcyjne. Aby móc przewozić towary niebezpieczne w cysternach należy ukończyć kurs specjalistyczny trwający co najmniej 16 godzin lekcyjnych. Kursy specjalistyczne trwające po 8 godzin lekcyjnych wymagane są do przewozu towarów niebezpiecznych klasy 1 i 7 (klasa 1 materiałów niebezpiecznych to materiały i przedmioty wybuchowe, a klasa 7 to materiały promieniotwórcze).
Po 5 latach należy odbyć kurs dokształcający doskonalący, który trwa już krócej i tak odpowiednio: kurs podstawowy trwa co najmniej 16 godzin lekcyjnych, kurs specjalistyczny dotyczący przewozu towarów niebezpiecznych w cysternach trwa co najmniej 8 godzin lekcyjnych, specjalistyczne wymagane przy przewozie towarów niebezpiecznych klasy 1 i 7 trwają co najmniej po 5 godzin lekcyjnych każdy.
Jak widać z powyższego tekstu, aby zostać zawodowym kierowcą, potrzebna jest odpowiednia wiedza i predyspozycje. Kurs i egzamin na prawo jazdy jest dopiero początkiem. I nie kończy się na jednorazowym przeszkoleniu. Kierowca jest zobowiązany do odświeżania nabytej wiedzy co 5 lat. Wszystkie wymienione szkolenia są przeprowadzane przez ośrodki szkolenia kierowców. Ustawodawca uchwalając przepisy dotyczące tych szkoleń miał na względzie m.in., poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, dzięki podniesieniu kwalifikacji kierujących pojazdami.
Tekst ten nie jest poradą prawną. Przed podjęciem decyzji należy zapoznać się z aktualnymi przepisami.
Podstawa prawna:
1.Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125 poz. 874 z późn. zm.).
2.Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108 poz. 908 z późn. zm.).
3.Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 1 kwietnia 2010 r. w sprawie szkolenia kierowców wykonujących przewóz drogowy (Dz. U. z 2010 r. Nr 53 poz. 314).
4. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2004 r. Nr 4 poz. 15).
5.Dyrektywa 2003/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie wstępnej kwalifikacji i okresowego szkolenia kierowców niektórych pojazdów drogowych do przewozu rzeczy lub osób, zmieniające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 oraz dyrektywę Rady 91/439/EWG i uchylającą dyrektywę Rady 76/914/EWG
6.Umowa ADR – umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 27 poz.162).
7.Ustawa o przewozie drogowym materiałów niebezpiecznych – ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. z 2002 r. Nr 199 poz. 1671 z późn. zm.).
8.Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 września 2005 r. w sprawie kursów dokształcających dla kierowców przewożących towary niebezpieczne (Dz. U. z 2005 r. Nr 187 poz. 1571 z późn. zm.).
* Pisząc o kierowcy ciężarówki mam na myśli zarówno osobę poruszającą się tylko po terenie Polski, jak i po terenie Europy. Ciężarówki poruszające się po Europie zazwyczaj noszą nazwę „TIR”. Skrót TIR (Transports Internationaux Routiers – Międzynarodowy Transport Drogowy) informuje, że należności celne związane z przewożonym ładunkiem są zabezpieczone na mocy międzynarodowej konwencji celnej z 14 listopada 1975 r. Środki transportu przewożące towary zabezpieczone na mocy tych przepisów są oznakowane niebieskimi tabliczkami z napisem TIR. Na potrzeby niniejszego artykułu będziemy zamiennie używać nazw: kierowca zawodowy, kierowca ciężarówki i kierowca TIR-a.
Pracuje jako coach, doradca menedżerów, prowadzi szkolenia oraz rekrutacje. Audytor przy projekcie Firma Przyjazna Klientowi. Jest autorką artykułów o tematyce dotyczącej zarządzania i rekrutacji. Potrafi skutecznie wspierać menedżerów i organizacje w osiąganiu celów biznesowych. W pracy korzysta z wiedzy uzyskanej w trakcie studiów psychologicznych (psychologia społeczna, psychologia biznesu). Korzysta również z umiejętności zdobytych w trakcie 17-letniego doświadczenia zawodowego. Pracowała dla firm z różnych branż w tym przez 10 lat w działach sprzedaży. Uczestniczy w wielu kursach i szkoleniach, na których poszerza swoją wiedzę aby budować dla swoich Klientów skuteczne rozwiązania.
